معیار اولین جلسه دادرسی و مفاهیم مرتبط با آن
اولین جلسه دادرسی جلسه ای است که موجبات رسیدگی طبق شرایط مقدماتی تشکیل جلسه دادرسی فراهم باشد و خوانده فرصت و امکان دفاع در برابر خواسته خواهان با لحاظ تغییرات احتمالی آن را داشته باشد. بنابراین:
- اگر خوانده دفاعیات خود را در برابر دادخواست مطرح نماید و خواهان فرصت پاسخ پیدا نکند و یا پاسخ بدهد اما خوانده به دلیل اتمام جلسه نتواند پاسخ بدهد جلسه اول دادرسی تحقق یافته است
- اگر خوانده علی‌رغم ابلاغ صحیح قانونی در جلسه حاضر نشود یا اگر حاضر شود علی‌رغم فرصت که دادگاه به او می‌دهد دفاع ننماید جلسه ی تشکیل شده اولین جلسه دادرسی است
- اگر در آن جلسه پاسخ خوانده به دادخواست طول بکشد به نحوی که وقت جلسه اجازه تکمیل آن را ندهد و پاسخ وی ناتمام بماند جلسه بعدی دادگاه برای استماع اظهارات خوانده و رسیدگی تشکیل می‌شود و ادامه اولین جلسه دادرسی محسوب می‌شود
- اگر در اولین نوبت طرفین طبق ماده ۹۹ آیین دادرسی مدنی تقاضای تأخیر جلسه کند و دادگاه موافقت کند هرچند در همان نوبت اول موجبات رسیدگی فراهم بوده اما چون به هر حال به هر علت خوانده فرصت و امکان دفاع پیدا ننموده باید جلسه بعدی را در صورت وجود به شرایط جلسه اول دادرسی به شمار آورد.
مفاهیم مرتبط با اولین جلسه دادرسی
مفهوم تا اولین جلسه دادرسی، مواد ۱۰۷ و ۲۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی: مقطعی است که از تقدیم دادخواست شروع شده و نخستین اقدام (بیان شفاهی یا تقدیم لایحه) شخص ذینفع در اولین جلسه دادرسی را نیز در بر می‌گیرد بنابراین:
- منظور از استرداد دادخواست و اولین جلسه دادرسی (بند الف ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی) این است که خواهان از زمان تقدیم دادخواست تا اولین نوبتی که دادگاه در اولین جلسه برای صحبت کردن به او می‌دهد و یا به موجب لایحه که حداکثر در ابتدای اولین جلسه تقدیم می‌کند دادخواست را مسترد کند
- منظور از تعرض به اصالت سند تا اولین جلسه دادرسی در ماده ۲۱۷ این است که ادعای جعل یا انکار و تردید نسبت به اسناد طرف مقابل حتی الامکان باید در اولین باری که بعد از ارائه اسناد مطرح شود انجام گردد
مفهوم تا پایان اولین جلسه دادرسی مقطعی است که از تاریخ تقدیم دادخواست شروع شده و تا هر زمان که جلسه اول دادرسی خاتمه نیافته باشد ادامه دارد لذا حتی آخرین لحظه اولین جلسه دادرسی و پیش از امضای صورتجلسه مربوط به آن را نیز شامل می‌شود بنابراین:
منظور از طرح ایرادات تا پایان اولین جلسه دادرسی در ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی، این است که اگر ایرادی تا قبل از امضای صورتجلسه مربوط به اولین جلسه مطرح شود آثار قانونی ایراد را دارد
